DE DO’S EN DONT’S VAN DE CONSULTANCY OVEREENKOMST
Wat is een consultant?
De consultant is iemand die wordt aangezocht om zijn advies te verlenen met betrekking tot bedrijfs- of economische processen.
Consultancy valt onder het ruime begrip freelance, omdat de consultant bij definitie zelfstandig is, maar is er wel van te onderscheiden, doordat de consultant raadgevend werkt.
Anderzijds heeft consultancy ook raadvlakken met managementtaken, bijvoorbeeld wanneer de consultant advies geeft over het leiden van het geheel of een onderdeel van de onderneming.
Wat is een consultancy overeenkomst?
De consultancy overeenkomst is een overeenkomst sui generis, dit betekent dat het consultancy contract niet in de wet wordt geregeld en dat partijen een zeer grote vrijheid kennen om dit contract naar hun eigen hand te zetten. In het modelcontract op deze website worden diverse regelingen uiteengezet tussen de opdrachtgever en de consultant die vaak gangbaar zijn voor dergelijke contracten.
Waarop moet U letten bij een consultancyovereenkomst?
Ondanks de grote contractvrijheid zijn er wel een aantal belangrijke aandachtspunten waar toch rekening mee moet gehouden worden bij de opmaak van een consultancy contract.
Een eerste belangrijk aandachtspunt is de duur en opzegmogelijkheden van de consultancy overeenkomst. Aangezien de consultancy overeenkomst een sui generis overeenkomst is, zijn deze twee modaliteiten op zich vrij te bepalen. De onderhandelingspositie van de contracterende partijen zal hier dus een zeer grote rol spelen. Zo zal een overeenkomst met een korte duurtijd of met ruime opzegmogelijkheden voordeliger zijn voor de opdrachtgever. Een overeenkomst met een lange of onbeperkte duurtijd en/of met strikte opzegmogelijkheden zal dan weer meer zekerheid bieden aan de consultant. Een speciaal geval doet zich voor wanneer de consultant zich ook gaat begeven op het vlak van klantenwerving en het bemiddelen en afsluiten van contracten voor een bepaalde onderneming. Het risico bestaat er namelijk in dat in dit geval de consultant de wettelijke bescherming als handelsagent zou kunnen verwerven, wat grote gevolgen heeft op het vlak van de opzegmodaliteiten en vergoedingen bij de beëindiging van de overeenkomst.
De consultant zelf moet ook opletten voor eventuele niet-concurrentiebedingen die in de overeenkomst zouden staan. Bij het beëindigen van het contract riskeert de consultant dan namelijk zonder werk/inkomen te vallen.
Een derde belangrijk aandachtspunt is dat ervoor moet gezorgd worden dat de samenwerking niet kan worden beschouwd als een vorm van schijnzelfstandigheid. Dit kan gedeeltelijk worden opgevangen door het sluiten van een schriftelijke overeenkomst waarbij een aantal relevante clausules worden uiteengezet. Het spreekt voor zich dat de overeenkomst steeds aan de realiteit dient te beantwoorden en dat er geen sprake kan zijn van gezag tussen de opdrachtgever en de consultant.
Besluit
Het valt op dat de consultancy overeenkomst een grote vrijheid biedt voor zowel consultant als opdrachtgever. Toch zijn er een aantal belangrijke en gevaarlijke valkuilen waar iedere contracterende partij de nodige aandacht aan zou moeten besteden, vaak is het dan ook geen slecht idee om een jurist of advocaat in te schakelen bij het opstellen van de overeenkomst.